skip to Main Content

Massatoerisme

– Spanje – 

 

3. Februari 2014

Het massatoerisme naar de Spaanse costa’s is al lang aan de gang. Al sinds de jaren zestig gaan hier miljoenen toeristen per jaar naartoe. Om te voldoen aan de almaar groeiende vraag, herrezen er grootschalige appartementencomplexen en hotels langs de kust. En de bouw van nieuwe resorts gaat onverminderd door. Het gevolg is dat veel van deze strandbestemmingen langs Spaanse kust last hebben van horizonvervuiling. Dit houdt in dat er aan de kust rijendik hotels en appartementencomplexen de hoogte in rijzen. Alleen de voorste accommodaties hebben uitzicht op zee. Dit laat zien dat het bouwbeleid gericht is op snelle groei en niet op duurzaamheid. Een groot aantal accommodaties dateert nog uit de begintijd. Die raken nu in grote getale in verval. Deze verouderde accommodaties trekken vooral jonge vakantiegangers aan die spotgoedkoop naar Salou of Lloret de Mar willen. Deze goedkope reisjes komen de plaatselijke economie maar nauwelijks ten goede. Om maar niet te spreken van de negatieve milieu effecten die deze grote toeristenstromen met zich meebrengen. Zo wordt er op Mallorca ten behoeve van het toerisme meer water aan de ondergrondse watervoorraad onttrokken dan er door regenval bijkomt. Door de nabijheid van de zee dringt er steeds meer zout water in de bodem, dat op deze manier in het grondwater terecht komt. Als drinkwater wordt meer en meer mineraalwater aangevoerd in plastic flessen, die een milieuprobleem op zich vormen. De verdroging en verzilting van de bodem betekent de nekslag voor de land- en tuinbouw ter plaatse. Bovendien moeten bijna alle (wegwerp) producten worden geïmporteerd, hetgeen op zich al milieubelastend is. Ook zorgen alle wegwerpartikelen voor een enorme afvalberg. Een toerist produceert 50% meer afval dan een lokale bewoner. Daarnaast gebruikt een Spanjaard ongeveer 250 liter per dag aan water, terwijl een toerist gemiddeld 900 liter water gebruikt, inclusief gebruik van zwembaden en golfbanen. In Spanje is het grote watergebruik van toeristen een groot probleem, gezien de kustgebieden al te kampen hebben met waterschaarste. Met het afvalwater van hotels en andere toeristische voorzieningen wordt ook niet goed omgesprongen: dit wordt enkele kilometers uit de kust in de zee gedumpt.

Als je bovenstaande effecten bij elkaar optelt, zou je kunnen denken dat massatoerisme naar strandlocaties iets rampzaligs is. Maar eigenlijk is dat alleen rampzalig als toeristische voorzieningen lukraak worden gebouwd, zonder enige controle en zonder aanzien van natuur en milieu. Anders gezegd, als accommodaties volgens duidelijke milieurechtlijnen gebouwd worden en als er sprake is van zuivering van het afvalwater, goede afvalverwerking, goed openbaar vervoer en dergelijke, dan hoeft massatoerisme niet erg te zijn. Beter een compacte stad als Benidorm, met goede voorzieningen en milieukeurmerken, dan versnipperde en ongecontroleerde wildgroei. Duurzame toeristische ontwikkeling moet niet op een ver eiland in de Stille Zuidzee beginnen, maar op Mallorca, waar ieder jaar vele miljoenen toeristen komen.

Calviá, een kustplaats op Mallorca met 60.000 bedden en meer dan 11 miljoen overnachtingen per jaar, mag met recht een massatoerisme bestemming genoemd worden. Om te zorgen dat deze bestemming ook in de toekomst nog aantrekkelijk blijft, hebben overheden en bedrijfsleven in Calviá samen allerlei maatregelen genomen onder de vlag van de Lokale Agenda 21 (LA21). Deze bestemming richtte zich voorheen alleen op het hoogseizoen, waardoor de druk op de natuurlijke hulpbronnen te hoog werd. Ook was de werkgelegenheid beperkt tot het toeristenseizoen. Met de LA21 management tool werden er maatregelen genomen toeristen aan te trekken in het laagseizoen. Nu kan Calviá rekenen op 15% meer toeristen in het winterseizoen. Er zijn vijf waterzuiveringsinstallaties, waardoor het zeewater schoon blijft. Strand en zee hebben natuurlijk een blauwe vlag, dat staat voor schone en milieuvriendelijke stranden en jachthavens. Oude verpauperde hotels die niet meer in trek zijn, worden afgebroken en vervangen voor luxere exemplaren, om de kwaliteitstoerist aan te trekken. De natuur wordt in ere hersteld en de gemeente probeert in overleg met buurtgemeenten en de andere eilanden van de Balearen te komen tot een bouwstop.

Back To Top